7 Meest voorkomende soorten bloedarmoede
Bloedarmoede is een aandoening die wordt gekenmerkt door een tekort aan rode bloedcellen of hemoglobine in het bloed. Hemoglobine is een eiwit dat zich in rode bloedcellen bevindt, waardoor rode bloedcellen zuurstof uit de longen naar de rest van het menselijk lichaam kunnen transporteren. Bloedarmoede vermindert het vermogen van het bloed om zuurstof te vervoeren. Het element ijzer is nodig voor de productie van hemoglobine. Bloedarmoede kan tijdelijk of langdurig zijn en kan variëren van mild tot ernstig. De belangrijkste oorzaken van bloedarmoede zijn bloedingen, hemolyse (overmatige vernietiging van rode bloedcellen), onderproductie van rode bloedcellen en onderproductie van normale hemoglobine.
De zeven meest voorkomende soorten bloedarmoede zijn ...
1. Iron Deficiency Anemia
IJzergebreksanemie is de meest voorkomende vorm van bloedarmoede. Het is goed voor ongeveer 50 procent van de gediagnosticeerde gevallen van bloedarmoede. IJzergebreksanemie kan het gevolg zijn van onvoldoende ijzerinname, verminderde ijzeropname, toegenomen ijzerbehoefte of verhoogd ijzerverlies. Symptomen van bloedarmoede door ijzertekort zijn vermoeidheid, kortademigheid, pijn op de borst, duizeligheid, hoofdpijn en pica (ongewoon verlangen naar stoffen zonder voedingswaarde zoals ijs, vuil of zetmeel).
Bloedonderzoeken zoals een volledig bloedbeeld (CBC) en serumferritine-niveau zijn nuttig voor de diagnose van bloedarmoede door ijzertekort. Een CBC kan helpen bij het bepalen van de grootte van de rode bloedcellen, hematocriet (percentage bloedvolume samengesteld door rode bloedcellen) en hemoglobine. Ferritine weerspiegelt ijzeropslag en is de meest accurate test om bloedarmoede door ijzertekort te diagnosticeren. Al deze bloedonderzoeken zouden afnemen bij bloedarmoede met ijzertekort. Ijzergebreksanemie wordt behandeld met ijzersuppletie.
2. Thalassemie
Thalassemie is een groep van erfelijke bloedaandoeningen die worden gekenmerkt doordat het lichaam een abnormale vorm van hemoglobine maakt. Het resulteert in hemolyse of de vernietiging van rode bloedcellen. Thalassemia komt vaker voor bij personen van mediterrane, Afrikaanse en Aziatische afkomst. Er zijn 2 hoofdtypen thalassemie, alfa en bèta. Thalassemie wordt gediagnosticeerd met behulp van een test genaamd hemoglobine electophorese.
Vormen van alfa-thalassemie omvatten ondergeschikte hemoglobine-H-ziekte en major. Alpha thalassemia major, ook hydrops fetalis genoemd, is de meest ernstige vorm en veroorzaakt doodgeboorte (overlijden van de ongeboren baby tijdens de late stadia van de zwangerschap). Vormen van bèta-thalassemie omvatten minor, intermedia en major. Beta-thalassemie major, ook bekend als Cooley's bloedarmoede, is de meest ernstige vorm en kan leiden tot ernstige bloedarmoede tijdens het eerste levensjaar. Behandeling van ernstige ziekte is met regelmatige bloedtransfusies en in sommige gevallen beenmergtransplantatie.
3. Aplastische anemie
Aplastische anemie verwijst naar een tekort aan alle soorten bloedcellen (rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes) veroorzaakt door beenmergfalen. Het is een zeldzame en ernstige aandoening die zich op elke leeftijd kan ontwikkelen en fataal kan zijn. Het ontwikkelt zich wanneer het beenmerg van een persoon is gewond. Factoren die tijdelijk of permanent het beenmerg kunnen schaden omvatten bestraling en / of chemotherapiebehandelingen, blootstelling aan toxische chemicaliën, bepaalde medicijnen (antibiotica), auto-immuunziekten (lupus en reumatoïde artritis) en bepaalde virale infecties (hepatitis, Epstein-Barr, cytomegalovirus, parvovirus B19 en HIV).
De diagnose aplastische anemie wordt bevestigd met een beenmergbiopsie. Behandeling van aplastische bloedarmoede kan gepaard gaan met bloedtransfusies, geneesmiddelen die het immuunsysteem (immunosuppressiva), beenmergstimulanten en beenmergtransplantatie veranderen of onderdrukken. Voorbeelden van immunosuppressiva zijn cyclosporine (Neoral) en anti-thymocyt globuline (Thymoglobuline). Beenmergstimulantia omvatten geneesmiddelen zoals sargramostim (Leukine), filgrastim (Neupogen), pegfilgrastim (Neulasta) en epoëtine alfa (Procrit).
4. Hemolytische bloedarmoede
Hemolytische anemie is een ziekte waarbij rode bloedcellen worden vernietigd en uit de bloedbaan worden verwijderd voordat hun levensduur voorbij is. De gemiddelde levensduur van een rode bloedcel is 120 dagen. Hemolytische anemie kan worden geërfd of verworven. Inherited betekent dat de ziekte wordt doorgegeven als gevolg van genetische bijdragen van de ouders van een persoon. Verworven betekent dat de ziekte zich op een bepaald moment in het leven na de geboorte ontwikkelt.
Voorbeelden van erfelijke hemolytische anemieën omvatten sferocytose, elliptocytose, glucose-6-fosfaatdehydrogenase (G6PD) -deficiëntie en pyruvaatkinasedeficiëntie. Voorbeelden van verworven hemolytische anemie omvatten auto-immune hemolytische anemie (AIHA), mechanische hemolytische anemie en paroxismale nachtelijke hemoglobinurie. Behandeling van hemolytische anemie kan gepaard gaan met bloedtransfusies, geneesmiddelen (prednison, rituximab en cyclosporine), plasmaferese (een procedure die antilichamen uit het bloed verwijdert), chirurgie (verwijdering van de milt) en beenmergtransplantatie. Mensen die met G6PD-deficiëntie worden geboren, moeten tuinbonen, naftaleen (een stof die voorkomt in mottenballen) en bepaalde medicijnen vermijden. Mensen met de diagnose AIHA moeten proberen koude temperaturen te vermijden.
5. Sikkelcelanemie
Sikkelcelanemie is een erfelijke aandoening van rode bloedcellen. Mensen met de ziekte hebben twee hemoglobine S-genen geërfd, één van elke ouder. De aandoening wordt hemoglobine SS genoemd en leidt tot sikkelcelanemie. Bij deze ziekte nemen rode bloedcellen een sikkel- of sikkelvorm aan. Onder normale omstandigheden zijn rode bloedcellen schijfvormig. De sikkelvormige rode bloedcellen kunnen de stroom van bloed naar lichaamsweefsels en organen vertragen of blokkeren, wat leidt tot aanvallen van plotselinge, ernstige pijn (pijncrises).
De enige remedie voor sikkelcelanemie is beenmergtransplantatie. Er zijn verschillende effectieve behandelingen die de symptomen van sikkelcelanemie kunnen verminderen. Penicilline dat 2 maal per dag wordt ingenomen, kan infecties voorkomen. Vaccins tegen pneumokokken, griep en meningokokken kunnen infecties voorkomen. Hydroxyurea kan dagelijks het aantal en de ernst van pijncrises verminderen. Bloedtransfusies worden ook gebruikt bij de behandeling van de ziekte.
6. Pernicieuze anemie
Pernicieuze anemie is een afname van rode bloedcellen die optreedt wanneer de darmen vitamine B12 niet goed kunnen absorberen. Het lichaam heeft vitamine B12 nodig om rode bloedcellen te maken. De darmen kunnen vitamine B12 niet goed absorberen vanwege een tekort aan een speciaal eiwit dat intrinsieke factor in de maag wordt genoemd. De ziekte komt vaker voor bij personen van Keltische (Engelse, Ierse of Schotse) of Scandinavische afkomst. Bij volwassenen worden pas na de leeftijd van 30 symptomen van pernicieuze anemie waargenomen en de gemiddelde leeftijd bij diagnose is 60. De ziekte kan onomkeerbare zenuwbeschadiging veroorzaken als de behandeling niet binnen 6 maanden na de ontwikkeling van de symptomen wordt gestart.
Pernicieuze anemie was fataal voordat de behandeling beschikbaar werd. Behandeling van pernicieuze anemie kan gepaard gaan met maandelijkse injecties, orale supplementen of nasale toediening van vitamine B12. Bloedtransfusies zijn zelden nodig om de ziekte te behandelen. Er is geen manier om pernicieuze anemie te voorkomen, maar een vroege diagnose en behandeling kan helpen om complicaties te verminderen.
7. Fanconi-bloedarmoede
Fanconi-anemie (FA) is een zeldzame, geërfde bloedziekte die leidt tot beenmergfalen. Beenmergfalen leidt tot verlagingen van alle bloedcellen (rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes). Het komt voor in alle raciale en etnische groepen en beïnvloedt gelijkelijk mannen en vrouwen. Personen met Fanconi-anemie lopen een groter risico op sommige vormen van kanker. Ongeveer 10 procent van de personen met de diagnose FA krijgt leukemie.
Behandeling van Fanconi-anemie kan beenmergtransplantatie inhouden, wat curatief kan zijn. Andere behandelingen zijn symptomatisch en genezen de ziekte niet. Androgeentherapie kan het aantal rode bloedcellen en het aantal bloedplaatjes verhogen. Androgenen zijn een groep hormonen die de mannelijke eigenschappen en reproductieve activiteit regelen. Na verloop van tijd stoppen androgenen met werken en moeten andere behandelingen worden toegepast. Androgeentherapie kan ernstige bijwerkingen hebben, zoals een leveraandoening. Synthetische groeifactoren kunnen het aantal rode en witte bloedcellen verhogen, zonder het potentieel voor ernstige bijwerkingen die worden gezien met androgeentherapie.